-
1 rzeczy
pl(dobytek, ubrania) things (pl)rzecz jasna... — needless to say...
na rzecz rzeczy — ( składka) in aid of; ( zrzeczenie się) in favour (BRIT) lub favor (US) of
w gruncie rzeczy — in fact, essentially
The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rzeczy
-
2 rzecz
f 1. (przedmiot) thing- rzeczy osobiste personal belongings- biuro rzeczy znalezionych the lost property office- zabrał ze sobą tylko najpotrzebniejsze rzeczy he took only the most necessary things with him- zabrał wszystkie swoje rzeczy i poszedł he took all his stuff a. belongings and went- traktował ją jak swoją rzecz he treated her as his plaything2. (sprawa) matter, question- to nie twoja rzecz it’s none of your business- jej źródło utrzymania to drażliwa rzecz the source of her income is a touchy matter3. (nieokreślone zjawisko) thing- zajmować się różnymi/wieloma rzeczami to be engaged in various/many things- wykształcenie i wychowanie to dwie różne rzeczy education and upbringing are two different things a. matters- lubi malować, rysować i w ogóle takie rzeczy pot. he likes painting and drawing and stuff like that pot.- jest kilka rzeczy, które lubię, na przykład truskawki there are a number of things I like, for example strawberries- ludzie mówili różne rzeczy people were saying all sorts of things4. (treść myśli, wypowiedzi) thing- brać rzecz dosłownie to take it literally- ujmować rzecz jednostronnie to take a one-sided view of the matter- mówił o niej nieprzyjemne rzeczy he said unpleasant things about her- chciał wyrazić tę rzecz w słowach he tried to express the thing in words5. (zadanie, obowiązek) business- to nie twoja rzecz it’s none of your business, it’s of no concern to you- rzeczą pisarza jest przede wszystkim dostarczanie dzieł literackich it’s a writer’s job to produce literature6. (wydarzenie, fakt, okoliczność) thing- stała się nieprawdopodobna rzecz an unbelievable thing happened- to rzecz naturalna, że młody chłopak się zakochał it’s a natural thing for a young boy to fall in love7. Filoz. thing- rzecz sama w sobie the thing in itself8. (dzieło sztuki, utwór literacki, muzyczny) thing, piece- to dobrze napisana rzecz it’s a good piece of writing- czytałem ciekawą rzecz I read an interesting thing- komponował znakomite rzeczy he composed superb things; he composed great stuff pot.■ (cała) rzecz w tym, że… the thing is, …, the point is…- to moja/twoja/jego rzecz it’s my/your/his business- rzecz prosta of course, naturally- rzecz prosta, pomogę ci, ale… of course, I’ll help you, but…- brać się/wziąć się do rzeczy to get down to business; to get down to brass tacks pot.- nie od rzeczy będzie/byłoby… it wouldn't be a bad idea to…- nie od rzeczy byłoby przypomnieć jego osiągnięcia it would be worthwhile to recall his achievements- co to ma do rzeczy? what’s that got to do with it?- być do rzeczy to be all right pot.- to wypracowanie jest do rzeczy, całkiem niezłe the essay is sensibly written, not bad at all- ta dziewczyna jest całkiem do rzeczy the girl’s quite all right- nie twoją/jego/jej rzeczą jest…. it’s not your concern to …- błądzić jest rzeczą ludzką to err is human- istota a. sedno rzeczy the heart a. crux of the matter- ładne rzeczy! my word!- mówić do rzeczy to talk sense- mówić od rzeczy a. nie do rzeczy to talk nonsense- zbierali datki na rzecz bezdomnych they were collecting money for the homeless- nazwać rzecz po imieniu to call a spade a spade- nic z tych rzeczy pot. nothing of the kind a. of the sort- odbiegać od rzeczy to stray from the point, to digress- ogólnie/ściśle rzecz biorąc generally/strictly speaking- rzecz idzie o najwyższą stawkę it’s a matter of life and death- stan a. postać rzeczy state of affairs- to nie ma nic do rzeczy that’s beside the point- w samej rzeczy, nie o to mi chodzi in fact, this is not what I mean- wiadoma rzecza. jest rzeczą wiadomą, że… it’s a well-known fact that…- wiadoma rzecz jak jest w wojsku we all know what it’s like in the army- widzieć/wiedzieć, jak rzeczy stoją a. jak się rzeczy mają to know/to see how the land lies- lepiej żeby wiedział jak rzeczy stoją it would be better for him to know how matters stand- wielkie rzeczy! a. wielka (mi) rzecz! pot. big deal! iron.- wielka mi rzecz, każdy umie tak śpiewać! big deal, anyone can sing like that!- wracać/przystępować do rzeczy to return/come to the point- nie wtrącaj się w nie swoje rzeczy mind your own business- z natury rzeczy a. siłą rzeczy (quite) naturally- siłą rzeczy musiał tam pojechać events forced him to go there- znać się na rzeczy to know what’s what* * *-y; -y; gen pl; -y; f- rzeczy* * *f.1. (= przedmiot) thing, object.2. pl. (= własność, dobytek, strój, wyposażenie) things, belongings, property; to są moje rzeczy these are my things; rzeczy osobiste personal belongings l. possessions; biuro rzeczy znalezionych lost property office.3. (= sprawa, dziedzina) ( w wielu utartych wyrażeniach) ładne rzeczy! a pretty kettle of fish!; nic z tych rzeczy nothing of the kind l. sort; te rzeczy są mi obce these things aren't up my street; to moja rzecz it's my business; to nie moja rzecz it's none of my business; wielka mi rzecz! l. wielkie rzeczy! big deal!; wojsko to męska rzecz army life is for men; znać się na rzeczy know one's stuff; be knowledgeable.4. pl. (= naturalny bieg spraw) things, affairs; (zwykła) kolej rzeczy the (ordinary) course of things; stan rzeczy the state of affairs; siłą rzeczy of course, naturally; w gruncie rzeczy essentially.5. (= temat, treść, t. w licznych utartych zwrotach) issue, matter, topic, point; coś jest na rzeczy there's something in it; co to ma do rzeczy? what does that have to do with the matter at hand?; do rzeczy! back to the point; mówić do rzeczy/od rzeczy talk sense/nonsense; nazywać rzeczy po imieniu call a spade a spade; nie od rzeczy byłoby... it would not be amiss to...; ogólnie rzecz biorąc generally speaking; przystąpić do rzeczy get to the point; address the issue; rzecz w tym, że... the problem is that...; sedno/istota rzeczy the heart/crux of the matter; spis rzeczy (= spis treści) contents; to nie ma nic do rzeczy that's neither here nor there; to zmienia postać rzeczy that makes a difference; w rzeczy samej indeed; w tym (cała) rzecz that's the whole point.6. z przymiotnikami ( tworzy równoważniki zdań okolicznikowych) rzecz dziwna... strangely enough...; rzecz jasna... l. rzecz oczywista... of course..., needless to say..., it goes without saying that...; rzecz prosta... predictably (enough)...7. na rzecz kogoś/czegoś prawn. to l. for sb/sth; przekazać darowiznę na rzecz instytucji make a donation to l. for an institution; zasądzić coś na czyjąś rzecz adjudge sth to sb.8. fil. thing; rzecz sama w sobie thing-in-itself.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rzecz
-
3 imię
nazywać rzeczy po imieniu — (przen) to call a spade a spade
* * *n.1. name; ( w odróżnieniu od nazwiska) first name, given name; imię chrzestne christian name; imię zdrobniałe pet name; drugie imię middle name; nadać komuś/czemuś imię name sb/sth; mam na imię Robert my name is Robert; być z kimś po imieniu be on first-name terms with sb; zwracać się do kogoś po imieniu call sb by his l. her first name; znana jest pod imieniem Anna she goes by the name Anna; pewien człowiek imieniem William a certain man of the name William; a certain man, William by name; mój pies reaguje na imię Fido my dog answers to the name Fido.2. dobre/złe imię (= reputacja) good/bad name l. reputation; szargać czyjeś dobre imię drag sb's name through the mud.3. ( w utartych zwrotach) w imię kogoś/czegoś in the name of sb/sth; w imię boże in God's name; w imię przyjaźni in the name of friendship; for the sake of friendship; w czyimś imieniu on behalf of sb; on sb's behalf; in the name of sb; in sb's name; nazywać rzeczy po imieniu call a spade a spade; speak in plain words; w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego rel. in the name of the Father, and of the Son, and of the Holy Spirit; wzywać czyjegoś imienia nadaremno take sb's name in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > imię
-
4 nazywać
impf nazwać* * ** * *ipf.1. (= określać nazwą) call, name, term; nazywać kogoś po imieniu call sb by their first l. Christian name; nazywać rzeczy po imieniu call a spade a spade.2. (= nadawać imię) name, christen.ipf.1. (= nosić imię, nazwisko) be called; jak się pani nazywa? what is your name, please?2. (= być określanym jakąś nazwą) be called; jak się to nazywa? what is it called?, what do you call it?; to się nazywa pech! that's what you call bad luck!, tough luck!3. (= nadawać sobie miano) call o.s.4. (= nadawać sobie nawzajem miano) call one another l. each other.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nazywać
-
5 naz|wać
pf — naz|ywać impf (nazwę — nazywam) Ⅰ vt 1. (nadać imię, nazwę) to name, to call- pierwszego syna nazwali Jan they named their first son John- nazwać psa Reks to name a. call the dog Rex- ulica została nazwana imieniem generała Andersa the street was named after General Anders- kalendarz nazwano gregoriańskim the calendar was called Gregorian2. (określić) to call- ten proces nazywamy adaptacją this process is called adaptation- niesłusznie nazywasz ich dzikusami you shouldn’t call them barbarians- zdziwiłbym się, gdyby ktoś nazwał ją piękną I would be surprised if somebody called her a beauty3. (zwracać się) to call- od dzieciństwa wszyscy nazywali Grześka Pawełkiem Grzesiek has been called Pawełek since he was a child- pierwszy raz nazwał mnie po imieniu for the first time he called me by my name- a wiesz jak go dzieci nazywają w przedszkolu? do you know what the kids in kindergarten call him?Ⅱ nazwać się — nazywać się 1. (nadać sobie imię) to call oneself- kiedy został papieżem, nazwał się Janem Pawłem II when he was appointed pope, he called himself John Paul II2. (określać się) to call oneself- nazywał się moim przyjacielem he called himself my friend3. (zwracać się do siebie) to call one another, to refer to one another- nazywali się wspólnikami they referred to each other as ‘partners’Ⅲ nazywać się 1. (mieć nazwę) to be called- to drzewo nazywa się kasztan this tree is called a chestnut- jak się nazywa ta ulica? what is the name of this street?- jak to się nazywa? what is this called?, what do you call this?2. (nosić imię, nazwisko) nazywam się Jan Kowalski my name is Jan Kowalski- nazywam się Anna, a ty jak się nazywasz? I’m Ann, and what’s your name?- po mężu nazywała się Nowak her married name was Nowak■ nazwać rzecz a. rzeczy po imieniu to call a spade a spade- Mercedes, to się nazywa samochód a Mercedes is quite a car- to się nazywa muzyka? iron. is this what you call music?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > naz|wać
-
6 nazywać nazyw·ać
-
7 mówić
1. (-wię, -wisz); vt( coś) to say; (prawdę, kłamstwa) to tell2. vi( przemawiać) to speak; (rozmawiać, opowiadać) to talkon mówi, że... — he says that...
mówił mi, że... — he told me that...
mówić po angielsku/polsku — to speak English/Polish
nie mówiąc (już) o mówić — +loc to say nothing of, let alone
mówić do siebie — to talk to o.s.
* * *ipf.1. (= wypowiadać słowa) say ( coś komuś sth to sb) (że... that...); (= opowiadać, informować) tell ( coś komuś sb sth l. sth to sb) (komuś o kimś/czymś sb about sb/sth l. of sb/sth) (komuś, że... sb that...); (= odzywać się, rozmawiać, przemawiać) speak, talk ( z kimś with l. to sb, o kimś/czymś about l. of sb/sth) ( do kogoś to sb); (= wspominać) refer (o kimś/czymś to sb/sth); mention (komuś o kimś/czymś sb/sth to sb); mów dalej! keep talking!; mów za siebie! speak for yourself!; mówcie (trochę) ciszej! keep it down!; to put it mildly; mówi się, że... they say that...; the story goes that...; it is reported l. rumored that...; mówić dobrze/źle o kimś/czymś speak well/ill of sb/sth; mówić komuś dzień dobry say hello to sb; mówić do siebie talk to o.s.; mówić otwarcie speak one's mind; mówić po próżnicy waste one's breath; mówić w czyimś imieniu speak for sb; mówić z przekonaniem speak with authority; mówisz to poważnie? are you serious?; a nie mówiłem? did't I tell you?; co mówiłeś? what did you say?; dobrze mówi! hear, hear!; do mnie mówisz? are you talking to me?; fakty mówią same za siebie przen. the facts speak for themselves; i kto to mówi? look who's talking!; lepiej nie mówić the less said, the better; nie ma o czym mówić ( w odpowiedzi na podziękowanie) don't mention it; forget it; nie mów nic don't say anything; nie mów z pełnymi ustami don't talk with your mouth full; nie musisz mówić nic więcej (= wszystko rozumiem) enough said.3. (= wyrażać się w dany sposób) talk, speak; mówić bzdury l. nonsensy l. od rzeczy talk nonsense; mówić do rzeczy talk sense; mówić na temat speak to the point; nareszcie mówisz do rzeczy now you're talking sense.4. (= nakazywać) tell (komuś, żeby coś zrobił sb to do sth); mówiłem mu, żeby przyszedł I told him to come; nienawidzę, jak mi się mówi, co mam robić I hate people telling me what to do; rób, co ci mówię! do what I tell you!5. (= posługiwać się językiem) speak; mówić dobrze/biegle po japońsku speak good/fluent Japanese; mówić po angielsku kiepsko/z obcym akcentem speak English badly/with a foreign accent; nie mówię l. nie umiem mówić po węgiersku I can't speak Hungarian; osoba mówiąca po angielsku/polsku English/Polish speaker; mówić tym samym językiem (= dobrze się rozumieć) speak the same language.6. (= sugerować, wywoływać wspomnienie) mean, ring a bell; czy to ci coś mówi? does this mean anything to you?; does it ring a bell?; jego nazwisko nic mi nie mówi his name doesn't ring a bell.7. (przedstawiając się przez radio l. telefon) cześć, mówi Marta hi, it's Martha (speaking); tu mówi Londyn radio this is London calling.8. (= zwracać się do kogoś) mów mi Ed call me Ed; możesz mi mówić po imieniu you can call me by my first name.9. ( w komentarzach na temat wypowiedzi) mówiąc delikatnie to say the least; mówiąc poważnie joking aside; mówiąc szczerze frankly (speaking); to be frank; mówiąc w przenośni metaphorically speaking; inaczej mówiąc to put it differently; jak (już) mówiłem like I said; kiedy już o tym mówimy while we are at it; krótko mówiąc to make l. cut a long story short; in brief; między nami mówiąc between ourselves; between you and me (and the gatepost); nawiasem mówiąc by the way; by the bye; incidentally; nie mówiąc (już) o kimś/czymś not to mention sb/sth; to say nothing of sb/sth; let alone sb/sth; prawdę mówiąc to tell the truth; as a matter of fact; przykro mi to mówić I hate to say it; skoro już o tym mówimy while we're at it; ściśle mówiąc strictly speaking.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mówić
-
8 mów|ić
impf Ⅰ vt 1. (przekazywać) to tell (coś komuś sb sth a. sth to sb); to say (coś komuś sth to sb)- mówię ci prawdę I’m telling you the truth- mówiłem mu, jak było I told him what it was like- zawsze mówi mi dzień dobry s/he always says hello to me- mówiłem ci, że wrócę później I told you (that) I’d come back later- matka mówi mu, żeby był grzeczny his mother keeps telling him to be a good boy- mówiono (nam) a. było mówione, żeby nie palić we were told not to smoke- mówili (sobie) wiersze they were reciting poems (to each other)- mówić z pamięci (wyuczony tekst) to speak from memory- mówić z głowy (improwizować) to speak a. talk without notes, to give an extempore talk, to improvise- mówić od rzeczy a. bzdury to talk nonsense a. rubbish- mówić do rzeczy to talk sense- mówić coś pod nosem a. wąsem to say sth under a. below one’s breath- halo, kto mówi? (przez telefon) hallo, who’s there?- dzień dobry, mówi Jacek hello, Jacek speaking2. (plotkować) to talk vi, to say- mówić coś na kogoś a. o kimś to say sth about sb- cała wieś o nich mówi the whole village is talking about them a. they are the talk of the village- mówią na niego, że (jest) głupi they say he’s stupid- mówią, że miał dwie żony he is said to have had two wives- tylko wróciła, a wszyscy zaczęli mówić no sooner had she come back than tongues began to wag3. (informować) [przepisy, konstytucja] to say; [znak, wygląd] to mean; (podpowiadać) [serce, rozum, intuicja] to tell- prawo Archimedesa mówi, że… Archimedes’ principle says that…- jego mina/wzrok mówił, że… his expression/eyes showed that…- o czym mówi ta książka/ulotka? what’s the book/leaflet about?- ta nazwa nic mi nie mówi the name tells me nothing a. doesn’t ring a bell with me- mówi ci to coś? does it mean anything to you?- przeczucie a. coś mi mówi, że nam się uda something tells me a. I have the feeling that we’ll succeed- jej uśmiech/spojrzenie mówi nam wszystko her smile/look tells us everything- fakty mówią (nam) co innego the facts tell (us) a different story ⇒ powiedziećⅡ vi 1. (posługiwać się mową) to talk, to speak- kiedy dziecko zaczyna mówić? when do children start to talk a. speak?- mówić gwarą to speak (in a) dialect- mówić przez nos to speak through one’s nose2. (rozmawiać) to talk- mówić (z kimś) o kimś/czymś to talk (to a. with US sb) about sb/sth- czy mogę mówić z Janem? (przez telefon) can a. may I speak to a. with US Jan please?- mówić do kogoś to talk to sb- jak śmiesz tak do mnie mówić! how dare you talk a. speak to me like that!- mówić o kimś dobrze/źle to speak well/ill of sb3. (zwracać się, nazywać) to call vt- mówią na niego Lolo/„grubas” he is called a. they call him Lolo/‘fatso’- mówił do niej po imieniu he called her by her first name- mówienie sobie po imieniu jest tu powszechne it’s common to be on first-name terms with people here ⇒ powiedzieć4. pot. (podczas śledztwa, przesłuchania) to talk- na torturach zaczął mówić as soon as they began torturing him he started to talk■ a nie mówiłem? I told you so!- co ja mówię? pot. no, I’m sorry- wczoraj, co ja mówię, przedwczoraj yesterday, no, I’m sorry, the day before yesterday- jego mina mówi sama za siebie pot. his expression speaks for itself- złość/żal mówi przez kogoś a. przez czyjeś usta książk. it’s sb’s anger/resentment speaking- czy ja coś mówię? go ahead, do as you like- dobrze a. łatwo ci mówić it’s a. that’s easy for you to say, it’s all very well for you to talk- krótko mówiąc in brief a. short- mów co chcesz/mówcie co chcecie pot. say what you like- mówza siebie! speak for yourself!- mówiąc między nami a. między nami mówiąc pot. (just) between you and me a. between ourselves a. between the two of us- mówić bez ogródek a. osłonek a. bez owijania w bawełnę to not mince (one’s) words, to lay it a. put it on the line- mówić do kogoś jak do kogoś dobrego a. mówić komuś jak komu dobremu to try to make sb understand- mówić z kimś wspólnym a. tym samym językiem to speak the same language as sb- mówię ci! I (can) tell you- nie ma co mówić pot. no two ways about it- nie ma o czym mówić (odpowiedź na podziękowanie) my pleasure, don’t mention it; (odpowiedź na przeprosiny) don’t mention it; (odmowa) it’s out of the question- nie mów! you don’t say (so)! pot.- nie mówiąc a. wspominając o… książk. not to mention…, to say nothing of…The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mów|ić
См. также в других словарях:
rzecz — 1. Brać się, wziąć się do rzeczy «przystępować, przystąpić do jakiejś pracy, zaczynać, zacząć działać»: „Chłopaki” ostro wzięli się do rzeczy. Najwyższy złapał „drugiego” za głowę i podniósł na wysokość pół metra. W tym czasie inny wskoczył na… … Słownik frazeologiczny
nazwać — rzecz (rzeczy) po imieniu «mówić o czymś wprost, szczerze; mówić coś bez ogródek, bez owijania w bawełnę»: (...) nie obędzie się bez zdecydowanej, wyraźnej ingerencji państwa przy pomocy wszystkich środków, jakie stoją do jego dyspozycji. Także – … Słownik frazeologiczny
nazywać — Nazwać rzecz (rzeczy) po imieniu «mówić o czymś wprost, szczerze; mówić coś bez ogródek, bez owijania w bawełnę»: (...) nie obędzie się bez zdecydowanej, wyraźnej ingerencji państwa przy pomocy wszystkich środków, jakie stoją do jego dyspozycji.… … Słownik frazeologiczny
nazwać — dk IX, nazwaćzwę, nazwaćzwiesz, nazwaćzwij, nazwaćał, nazwaćany nazywać ndk I, nazwaćam, nazwaćasz, nazwaćają, nazwaćaj, nazwaćał, nazwaćany 1. «oznaczyć, określić nazwą, mianem, imieniem, epitetem, nadać nazwę, miano, imię, przezwisko»… … Słownik języka polskiego
gruby — 1. Coś jest szyte grubymi nićmi «o grze, intrydze, manipulacji itp. prowadzonej nieudolnie, łatwej do zdemaskowania»: W to ostatnie łgarstwo, szyte zbyt grubymi nićmi, nie uwierzyliśmy. M. Kuczyński, Czeluść. 2. Gruba (grubsza) gra, sprawa «gra… … Słownik frazeologiczny
imię — Czynić, robić coś w imię kogoś, w imię czegoś «czynić, robić coś ze względu na kogoś, na coś, dla czyjegoś dobra, dla dobra czegoś»: Polska potępia terroryzm w każdej postaci, nawet w imię najszczytniejszych celów (...). GW 08/02/2000. Nazwać… … Słownik frazeologiczny
osłonka — Bez osłonek «szczerze, wprost; nazywając rzeczy po imieniu»: (...) bez osłonek pokazuje, jak daleko posunął się rozkład ustroju i jak wciąga on w bagno ludzi bardzo różnych. T. Drewnowski, Próba … Słownik frazeologiczny
mocny — mocnyni, mocnyniejszy 1. «odznaczający się (dużą) siłą, mocą; znamionujący siłę, moc; silny, potężny, krzepki, energiczny» Mocny mężczyzna. Mocna kobieta. Mocne zwierzę. Mocna budowa ciała. Mocny uścisk dłoni. Wołać mocnym głosem. ∆ jęz. Syla … Słownik języka polskiego
most — m IV, D. u, Ms. moście; lm M. y 1. «budowla służąca do przeprowadzania drogi komunikacyjnej nad przeszkodą wodną, składająca się z przęseł opartych za pośrednictwem łożysk na podporach (filarach, przyczółkach)» Most drewniany, żelbetowy. Most… … Słownik języka polskiego
ogródka — ż III, CMs. ogródkadce; lm D. ogródkadek daw. «wyrażanie myśli nie wprost, omownie, niejasno» dziś tylko w zwrotach: Mówić, powiedzieć itp. coś bez ogródek, rzad. bez ogródki «mówić, powiedzieć itp. coś wprost, wręcz, nazywając rzeczy po imieniu» … Słownik języka polskiego
omówienie — n I 1. rzecz. od omówić. 2. lm D. omówienieeń «artykuł, rozprawa itp. omawiające coś» Zamieszczono w prasie szczegółowe omówienie nowo wydanej książki. 3. lm D. omówienieeń «sformułowanie zastępcze, mówiące o czymś pośrednio, bez nazywania rzeczy … Słownik języka polskiego